Na łamach naszego portalu podejmujemy tematy dotyczące różnych aspektów pracy opiekunki. Tym razem zajmiemy się dramatycznym scenariuszem - gdy nasz podopieczny wykazuje agresje względem osób najbliższych i mu towarzyszących. W problem warto się zagłębić zarówno pod kątem przyczyn jej występowania jak również wypracowania skutecznej strategii postępowania w takich przypadkach.
W sytuacjach, w których senior wykazuje pewien poziom agresji (czy to werbalnej czy też fizycznej) zbyt często winą za zaistniałą sytuację obarczamy rzekomo trudny charakter podopiecznego. Problem jednak jest bardziej złożony. Zachowanie seniora jest uzależnione od wielu czynników, w tym między innymi od ogólnego stanu psychospołecznego i zdrowotnego. Nie bez znaczenia jest również stopień niepełnosprawności. Aby w pełni zrozumieć problem pochylmy się szczegółowo nad jego istotą.
Co wywołuje agresje u osoby starszej?
Agresja i towarzyszące jej nadpobudliwość jak również nerwowość mogą być efektem ubocznym chorób demencyjnych i Alzheimera. Ograniczają one sprawność umysłową i psychiczną wywołując u podopiecznego poczucie bezradności. Agresja staje się wówczas rozpaczliwym krzykiem o pomoc adresowanym do najbliższego otoczenia. Nerwowe reakcje skierowane przeciwko otoczeniu mogą być też oznaką długotrwałego bólu uniemożliwiającego normalne funkcjonowanie. Seniorom towarzyszy też specyficzny ból psychiczny uwarunkowany lękami: przed nieuchronnie przemijającym życiem, zbliżającą się śmiercią, izolacją społeczną, poczuciem zagrożenia, śmiercią współmałżonka a także uzależnieniem się od osób najbliższych. Sama obecność opiekunki przypomina bowiem osobie starszej, iż czas w którym był w sile wieku minął i zmuszony jest polegać na osobach trzecich, co generować może problemy komunikacyjne irytujące obie strony. Do tego dochodzą ogólne czynniki społeczne i materialne: np. fatalna sytuacja mieszkaniowa, niskie świadczenia emerytalne nie pozwalające na zaspokojenie fundamentalnych potrzeb życiowych etc. Jak widać spektrum bodźców wywołujących nerwowość jest niezwykle szerokie.
Rodzaje agresji.
Senior może kierować wobec opiekunki przemoc fizyczną bezpośrednio atakując np. próbując uderzyć czy też rzucając w jej kierunku przedmiotami. W społecznym odbiorze często bagatelizuje się agresje werbalną. Jest to błędna perspektywa, bowiem adresowane wobec opiekunki wyzwiska, groźby, wulgarne uwagi też są formą agresji. Osoba starsza może również wykazywać bierny opór utrudniając karmienie go, ubieranie czy też wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych. Nerwowość seniora manifestowana jest również w sposób, który co prawda nie wyrządza nikomu bezpośrednio krzywdy, aczkolwiek uderzanie zaciśniętymi pięściami w stół są klarownym sygnałem, że samopoczuciu osoby starszej towarzyszy niepokój, którego nie jest w stanie rozładować.
Uniwersalne zasady w radzeniu sobie z agresją osoby starszej:
Puentując, oczywiście nie uważamy za stosowne w pełni tłumienie emocji seniora. Każdy niezależnie od wieku ma prawo do indywidualnego przeżywania swoich emocji. Istotne jest to, aby negatywne uczucia nie były stałą tendencją. Przed opiekunką wówczas trudne zadanie - wykazać zrozumienie, empatię i cierpliwość. W skrajnych przypadkach jednak konieczna okazać się może interwencja specjalisty np. neurologa, który zalecić może farmakoterapię.
Potocznie uważa się, że jesień życia to etap, w którym czas płynie monotonnie, nieatrakcyjnie. Opinia ta może również wynikać z faktu, że do niedawna alternatywy dla tego trybu życ...
W powszechnym odbiorze taniec kojarzony jest z aktywnością zarezerwowaną wyłącznie dla osób młodych. Czasy współczesne dostarczają jednak wielu przykładów obalających ten mi...
Chociaż wielu z nas czosnek kojarzy wyłącznie z intensywnym, niezbyt przyjemnym zapachem warto docenić jego prozdrowotne właściwości. Mało tego, apelujemy by każdy z seniorów zastanowił s...
